In een wereld vol labels en marketingtermen is ‘handgemaakt’ niet altijd wat het lijkt. Want is een sjaal uit een fabriek in China, gemaakt door mensenhanden, dan ook handgemaakt? In deze blog duiken we in de betekenis van handgemaakt, het verschil met handarbeid en wat artisanaal vakmanschap écht inhoudt. En we laten zien hoe Ottimare dit toepast in haar unieke, tijdloze sjaals, waaiers en twillies, met zorg, aandacht en maatwerk.
Is handgemaakt ook altijd écht handgemaakt?
Het klinkt vanzelfsprekend: wat handgemaakt is, is met de hand gemaakt. Maar in de praktijk ligt het genuanceerder. Veel producten die als “handgemaakt” worden verkocht, zijn deels machinaal vervaardigd. Soms wordt alleen de afwerking of een detail met de hand gedaan. Mag je het dan nog handgemaakt noemen?
De term is niet wettelijk beschermd. Daardoor wordt hij vaak ingezet als marketingtool, zonder transparantie over hoeveel handwerk er werkelijk in een product zit. Voor consumenten is het dus lastig te beoordelen wat écht handgemaakt is – en wat niet.
Wanneer is iets handgemaakt?
Bij producten die volledig met de hand zijn vervaardigd, zonder machines, is het antwoord eenvoudig. Maar ook wanneer er hulpmiddelen worden gebruikt – zoals een schaar, strijkbout of naaimachine – kan er nog steeds sprake zijn van handwerk. Zolang de maker zelf het proces stuurt, blijft het handmatig werk.
Het gaat bij handgemaakt dus niet per se om het volledig uitsluiten van hulpmiddelen, maar om de directe betrokkenheid van de maker. Dat maakt het verschil.
Maar… in massaproductie werken toch ook mensen met hun handen?
Als we de definitie heel letterlijk nemen, dan zijn ook veel producten die in Aziatische of andere lage-lonenlanden worden geproduceerd handgemaakt. In fabrieken werken immers mensen aan ‘naaistraten’, vaak met industriële naaimachines. Want kleding wordt zelden volledig geautomatiseerd geproduceerd. Toch bedoelen we met ‘handgemaakt’ meestal iets anders.
Wat bedoelen we dan wél met handgemaakt?
Bij écht handgemaakt denken we aan:
- persoonlijke aandacht,
- uniciteit,
- kleinschaligheid,
- vakmanschap, en
- bij voorkeur: één maker die het hele proces begeleidt.
Daar ontbreekt het aan in de massaproductie. Arbeiders werken vaak onder hoge tijdsdruk, voor lage lonen, zonder ruimte voor creativiteit of eigen inbreng. Ze voeren slechts één stap uit in een lange keten, en zien het eindproduct zelden – laat staan dat ze het ooit zouden kunnen kopen.
Handarbeid dus, geen handwerk in de zin van ambacht.
Handgemaakt ≠ Handarbeid
Wat we eigenlijk bedoelen met ‘écht handgemaakt’ is: artisanaal.
Het woord komt van het Franse artisan, oftewel ambachtsman. Een artisanaal product is gemaakt met kennis, toewijding en oog voor detail. Vaak in kleine ateliers, in kleine oplages. Het is dus verwant aan ‘handgemaakt’, maar legt de nadruk op het ambacht – niet alleen op het handwerk.
Ambachtelijk handwerk in plaats van industriële handarbeid. Het zijn fundamenteel verschillende processen, met andere waarden, andere verhalen en een ander eindresultaat – van kleine oplages tot unieke, zorgvuldig afgewerkte stukken.
Zijn de sjaals van Ottimare artisanaal én handgemaakt?
Ja.
Bij Ottimare wordt niet alleen het maken van de sjaals (met de naaimachine én met de hand) zelf gedaan, maar ook het ontwerpen van de stoffen. Geen eindeloze meters herhaalprint waaruit sjaaltjes worden geknipt, maar een aangepast ontwerp dat precies past op het formaat van de sjaal.
Alleen het printen op, zorgvuldig geselecteerde, duurzame stoffen wordt uitbesteed.
En de waaiers?
Voor de zijden waaiers beschildert Ottimare de stof volledig met de hand. Voor de prêt-à-porter waaiers wordt de stof na het ontwerpproces gedrukt bij een specialist, waarna ze naar een artisanaal atelier in Spanje gaan. Daar beheersen vakmensen nog de traditionele techniek van het opspannen van waaiers.
Ook de houten frames zijn van Spaanse makelij, artisanaal geproduceerd en voorzien van een keurmerk.
Een uniek, duurzaam en tijdloos resultaat
Het resultaat? Een unieke collectie van hoogwaardige accessoires. Kleinschalige producties, unieke ontwerpen én op maat aanpasbaar als je dat wilt. Zie je een sjaal of waaier die je liever in een andere kleur hebt, of met je naam of logo erop? Neem gerust contact op met Ottimare.
Geen dertien-in-een-dozijn, maar accessoires die met zorg en aandacht zijn gemaakt. Duurzaam, van hoge kwaliteit en vooral: tijdloos.
